Русский
Қазақша
A
A
A
қоңырауға тапсырыс беру
Бас  / Жаңалықтар
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру. Бұл не? Және денсаулық сақтауда қаржыландыруда МӘМС рөлі қандай?
27.06.2017
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі дегеніміз не?
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі (МӘМС) –  бұл денсаулық сақтау саласында әлеуметтік мүддені қорғау мемлекеттік жүйесі.
МӘМС сақтандырылған Қазақстан азаматтардығ барлығына жынысына, жасына, әлеуметтік беделі,  тұрғылықты орны мен табысына қарамастан тең қол жетімді медициналық және әлеуметтік көмекті кепіл етеді.
Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) –  бұл сырқаттың басталуы, жарақат алу, жүктілік пен босану, мүгедектік пен кәрілік жағдайында денсаулық сақтауда халықтың мүддесін әлеуметтік қорғау нысаны.
Көптеген дамыған мемлекеттер кем мұқтаж етушілерден артығырақ мұқтаж етушілерге  қаражаттарды қайта бөлуге мүмкідік беретін МӘМС таңдады.
Халықаралық тәжірибе
Қазақстанда міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру үлгісін таңдау барысында 50-ден астам мемлекеттердің тәжірибесі қаралып, есепке алынды.
Қазіргі таңда әлемде денсаулық сақтауды қаржыландырудың негізгі үш үлгісі басым – бюджеттік, сақтандыру және аралас .
Бюджеттік үлгі Ұлыбритания, Испания, Италия, Швеция секілді мемлекеттерден орын алды.
Әлеуметтік қоғамдық сақтандыру барлығы 30 мемлекетте әрекет етеді: Германия, Франция, Бельгия, Корея, Жапония, Словакия, бір қатар Шығыс Еуропа мемлекеттерінде және жеке сақтандыру – АҚШ-да.
Алайда, көптеген мемлекеттер «бюджеттік» және «сақтандыру» үлгісін бірге қолдануда, себебі ол өзінің  тиімділігін дәлелдеді .
Озық әлемдік тәжірибе есебімен  Қазақстанда  медициналық сақтандырудың аралас үлгісі енгізіледі.
 
Бұл қамтамасыз етеді:
·              денсаулық сақтаудың қаржылай тұрақтылығын,
·              медициналық қызметтің жоғарғы деңгейлік сапалылығы мен қол жетімділігін,
·              медициналық көмектің үлкен пакетін.
 
 
Медициналық сақтандыру қорына жарна мөлшерлемесі бойыншы Қазақстанда басқа мемлекеттермен салыстырғанда ең бейілді жағдайдар құрылуда.
Қазақстанда «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне денсаулық сақтау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы» Заң жоспарына (Парламентте өзгерістер енгізілуі күтілуде) сәйкес, дәлірек айтқанда, Медициналық сақтандыруға қатысты келесі  жарна мөлшерлемесінің және аударымдардың көлемі ұсынылады:
 
- қызмет берушіер аударымдары:  1% - 2017 жылдың шілдесінен бастап;1,5% - 2018 жылдан бастап, 2% -  2020 жылдан бастап, 3% - 2022 жылдан бастап;
- қызметкерлер жарнасы: 1% - 2019 жылдан бастап2% - 2020 жылдан бастап;
- ЖК, жеке нотариустар, келісім шарт бойынша табыс алатын жеке тұлғалар жарнасы табыстан, 2017 жылдың шілде айынан бастап, бірақ 2 ЕТЖ-дан  5% кем емес;
- жұмыс күші құрамына кірмейтін тұлғалар жарна мөлшеолемесі (жұмысқа жарамсыздар) – 2018 жылдан бастап 1ЕТЖ-дан 5%;
- халықтың әлеуметтік-қорғалмаған  тобына  мемлекет аударым жүргізеді 3,75% - 2018 жылдың қаңтар айынан,   4% -  2019 жылдан, 4,5 %  - 2022 жылдан,  5%  -  2025 жылдан.
 
Мысалы:
Германияда қызмет берушілердің жарнасы - 7,3%, қызметкерлердікі – 8,2% құрайды.
 Словакияда 10% және 4% тиісінше,
Литвада 3% және 6%.
Неліктен денсаулық сақтау жүйесіне реформалар қажет?
Міндетті медициналық сақтандыру жүйесінде бұл проблемалар қалай шешіледі? Нақты жұмыс берушілерге:
·              Еңбек өндірістігінің артуы, дені сау ұжым;
·              Корпоративтік мәдениеттің жоғарғы деңгейі;
·              Қызметкерлердің ауруларымен байланысты экономикалық шығындардың төмендеуі;
·              Жұмыс уақытының оңтайлануы.
 
Міндетті медициналық сақтандырудың негізгі  тиімділігі:
Міндетті медициналық сақтандыру жүйесі қалай жұмыс істейді?
 МӘМС  мемлекеттің, қызмет беруші мен әрбір адамның жауапкершілігінің ынтымақтастығына негізделген. Сонын өзінде мемлекет экономикалық белсенді емес халық үшін жарна төлейді (тізім төменде). Қызмет берушілер – жалдаған қызметкерлеріне. Қызметкерлер мен салық органдарында тіркелген өздігінен жұмыс істейтін азаматтар – өздері үшін.  Осылайша қаржылай қаражатты тиімді бөлу қағидаты әрекет етеді – ортақ жауапкершілік негізінде аз қажет ететіндерден артық қажет ететіндерге – «бүгін сен басқаларға көмектесенің – ертең олар саған көмектеседі».
Медициналық сақтандыру қорына табысқа мөлшерлес  аударымдар төлей отыра, Сіз кез-келген клиникада медициналық қызметтің барлық түрлерін алуға, дәрігердің қабылдауынан бастап толық тексерілуге дейін және МӘМС пакеті аясында қымбат отаға қол жеткізу құқығын аласыз.
 
Барлығы айқын болады
МӘМС таңдау – бұл халық сұранысына жауап беретін заманауи қол жетімді медицинаға жол.
Міндетті медициналық сақтандыру жүйесі қалай жұмыс істейді?
Егер азамат үшін жарна төленсе, ол автоматты түрде сақтандырылады.  Осылайша, ол сақтандыру жарнасының минималды сомасына медициналық қызметтің барлық пакетін, соның қымбат тұратындарында алады.
Қор өз кезегінде белгілі талаптарға сәйкес медициналық қызмет жеткізушілерімен шарт жасайды және медициналық көмектің сапасын қатаң бақылайды.
Әлеуметтік медициналы сақтандыру қоры мына фукцияларды орындайды:
 
Есте сақтаңыз, Қор әрдайым медициналық қызмет алушы – сақтандырылған азаматтар мүддесін қорғаушы болып табылады.
Қатысушылардың міндетті әлеуметтік-медициналық сақтандыруға  аударған барлық қаржысы әлеуметтік-медициналық сақтандыру қорында (ӘМСҚ) топталады.
Қор медициналы қызмет жеткізушілерге жасалған шарт талаптары бойынша төлем жүргізеді.
 
Медициналық сақтандыру жүйесіне қатысушылардың қызметтерге жеке табысы мен қордағы жиытығына қарамастан тең қолжетімді болады.
 ММС жүйесінде сақтандырылған азаматтар қандай медициналық көмек алады?
Маңызды, есіңізде болсын!
Мемлекет келесі тегін медициналық көмек түрлеріне кепіл береді:
Ø   әлеуметтік мәні бар аурулар кезіндегі (онкологиялық аурулар, туберкулез, қант диабеті және т.б.) және шұғыл жағдайлар кезіндегі медициналық көмек;
Ø   профилактикалық екпелер.
 
МӘМС жағдайында  дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету  қандай болады?
Амбулаторлық-емханалық деңгейде  дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету  белгіленген дәрі-дәрмектер  тізіміне сәйкес дәрігердің жазып берген рецепті негізінде тегін беріледі. Тізімге 47 сырқат бойынша  дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету енгізілген.
Стационарлы дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету жағдайында бікітілген  дәрілік формулярға сәйкес жүргізіеді.
 
Қор активтерін сақтауды қамтамасыз ету
 
1. Мемлекет қор активтердің сақталуына кепіл береді.  
2. Қор активтерін сақтау төмендегілер арқылы қамтамасыз етіледі:
  1. қордың қаржылай тұрақтылығын қамтамасыз ететін, Қазақстан Республикасы Үкіметінің орнатқан нормалары мен лимиттері арқылы қор қызметін реттеу;
  2. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі  арқылы инвестициялық қызметті жүргізу;
  3. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінде фонд активтерін инвестициялық басқару бойынша  барлық операцияларды есептеу; 
  4. Меншікті қаражаттың және қор активтерінің жеке есебін жүргізу; 
  5. Жыл сайын тәуелсіз тексеріс жүргізу;
  6. Қормен бухгалтерлік есеп пен қаржылай есептілік туралы Қазақстан Республикасы заңнамасында бекітілген  тәртіпте қаржылай есептілігін реттеуді ұсыну;
  7. Қор активтерін инвестициялау үшін қаржы құралдары тізімі Қазақстан Республикасы Заңнамасы анықталуы;
Мұдан басқа, заңнамамен  қор қызметкерлерін басқарушыларға қойылатын білгіленген нақты талаптар қарастырылуда.
Қор қызметінің айқындығын қамтамасыз ету
 
ӘМСҚ қызметінің айқындығы төмендегілер арқылы жүзеге асырылады:
- ӘМСҚ-ның стратегиялық құжаттары (5 жылға арналған дамыту стратегиясы, қысқа мерзімді кезеңге арналғандаму жоспары, жылдық жоспар)
- сақтандырылғандарға ақпарат: жалпы (құқық, міндеттер, мүмкіндіктер, жаңалықтар, қызмет көрсету жағдайлары, тарифтер және т.б.); жеке – жеке қабинет арқылы – жарна төлеуші және қызметті тұтынушы ретінде пациентке ӘМСҚ есебі
- жектізушілерге ақпарат (ҚНА; сатып алу ережелері, тарифтер, жеткізушілермен шарт мазмұны, қаржылай деректерді қоса алғанда; түрлі жоспарлар – сатып алу және бақылау)
- көрсетілген медициналық көмек саласында  түрлі талдаулар, шолулар мен зерттеулер нәтижелері
 
Мемлекет Сіз үшін төлейді ,
Егер Сіз осы тізімнің бір санатына кіретін болсаңыз, Сіз автоматты түрде медициналық сақтандыру қатысушысы боласыз:
 
  1. балалар;
  2. «Алтын алқа», «Күміс алқа» иегерлері, бұрын «Батыр Ана» атағын алғандар, сонымен қатар I және II дәрежелі «Аналық даңқ» орденімен марапатталған көп балалы аналар;
  3. Ұлы Отан соғысының ардагерлері мен мүгедектері;
  4. мүгедектер;
  5. жұмыссыз ретінде тіркелген азаматтар;
  6. интернат мекемелерінде оқытылып, тәрбиеленіп жатқан тұлғалар;
  7. техникалық, кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғарғы білім беру ұйымдарында күндізгі бөлімдерде, сонымен қатар резидентура формасындағы ЖОО кейін білім алып жатқан тұлғалар;
  8. бала тууға, бала асырап алуға, 3 жасқа дейінгі бала күтіміне байланысты демалыстағы тұлғалар;
  9. жұмыс істемейтін екіқабат әйелдер, іс жүзінде 3 жасқа дейінгі баланы тәрбиелеп отырған жұмыссыз азаматтар;
  10. зейнеткерлер;
  11. ең төменгі деңгейдегі қауіпсіздік мекемелерін есептемегенде сот шешімімен ҚАЖ мекемелерінде айыбын өтеушілер;
  12. уақытша ұстау изоляторлары мен тергеу изоляторларындағы азаматтар жатады.
Әскери қызметшілер, арнаулы мемлекеттік органдардың және құқық қорғау органдарының қызметкерлері және басқалар жарналардан босатылған, бірақта медициналық көмекке құқылы.
Медициналық сақтандыру бөлімі бойынша Заң жобасында қарастырылған түзетулерге сәйкес ұсынылады (ҚР Парламентіне кіргізу күтілуде): мемлекет жарна жүргізетін тұлғалар санаты тізімін кеңейту:
·     «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» (әрі қарай - Заң) Қазақстан Республикасының әрекет етуші Заңына сәйкес әлеуметтік медициналық сақтандыру Қорына аударымдар мен жарнаны төлеу Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінде әлеуметтік медициналық сақтандыру Қоры есебіне  әлеуметтік қамтамасыз ету саласында бюджеттік және өзгеде қаражат ақша ағыны бойынша бірыңғай оператор болып табылатын,    «Азаматтарға арналған Үкімет» Мемлекеттік корпорациясы» коммерциялық емес акционерлік қоғам арқылы жүзеге асырылады.
 
Аударымдарды және (немесе) жарнаны есептеу (ұстап қалу) мен аудару Заңына сәйкес ай сайын жүргізіледі.
 
Бұдан басқа, келесі тұлғалар санатымен МӘМС-ға жарна төлеуші  тізімін толықтыру ұсынылады:
 
Олар 2017 жылдың 1 шілдеден бастап есептелген ТАБЫСТАН  5% төлейді.
.
Олар 2018 жылдың 1 қаңтардан бастап 1 ЕТЖ-дан   5% төлейді
Міндетті медициналық сақтандыру мерзімдерін шегеру туралы

2016 жыл 22 желтоқсан «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасына  мемлекеттік Елбасы қол қойды.  Осы құжатқа сәйкес медициналық сақтандыру Қорына мемлекеттің жарна аударуы 2017 жылдың 1 шілдесінен 2018 жылдың 1 қаңтарына шегерілді.

 

Жұмыс берушілер, жеке кәсіпкерлер, жеке нотариус, жеке сот орындаушылары, қорғаушылар, кәсіби медиаторлар, азаматтық құқықтық сипаттағы шарт бойынша табыс алатын жеке тұлғалардың Қорға  аударымдары мен жарнасы  2017 жылдың 1 қаңтарынан 2017 жылдың 1 шілдесіне дейін шегеріледі. Жалданушы қызметкерлердің жарна төлеу мерзімі өзгеріссіз – 2019 жылдан.
Жеке тұлғалардың  МӘМС жүйесінде медициналық көмек алуға құқығы және денсаулық сақтау ұйымын таңдау, МӘМС жүйесінде алынатын медициналық көмек көлемін белгілеу 2018 жылдың 1 қаңтарынан әрекетке енгізіледі.
Осы кезең аралығында Қор, оның филиалдары құралады және республикалық деңгейде денсаулық сақтауға шығындар анықталады, Қор медициналық және фармацевтикалық қызметтің бірыңғай стратегиялық сатып алушысы  шығады.     
«Что явилось причинами изменений срока? Как вам известно, правительством при формировании бюджета на 2017 - 2019 годы пересмотрены принципы межбюджетных отношений. Они предполагают, во-первых, передачу всех видов целевых трансфертов, ранее выделяемых местным исполнительным органам от администраторов республиканских бюджетных программ в виде трансфертов общего характера по задачам, решение которых отнесено к компетенции местного исполнительного органов. Во-вторых, все бюджетные средства, которые направлялись в местные бюджеты для обеспечения и гарантии государства, консолидированы на республиканском уровне. Эти изменения коснулись и здравоохранения, как в части финансирования из государственного бюджета, так и в части финансирования, осуществляемого из внедряемой системы ОСМС», - сообщила Т. Дуйсенова.
 
Келесі кіріс түрлерінен қорға сақтандыру аударымдары мен жарнасы төленбейді:
·                     Қызметтік іс-сапарлар мен көшпелі сипаттағы жұмыс өтемақысынан;
·                     Далалық жабдықталым қызметкерлеріне,
·                     Бюджет қаражатынан өтемақы жәрдемақы мен оқуға төлеу,қызметкерді жеткізумен байланысты шығындар,
·                     Сауықтыру демалысына арналған жәрдемақы, баланың туылуы кезінде, жерле кезінде 8 ең төменгі жалақы (ЕТЖ) шегінде  медициналық қызметке төлеуге арналған төлемдерден;
·                     шәкіртақы;
·                     сақтандыру сыйлықтары.
Сіз әдеуметтік медициналық сақтандыру Қорының қызметін қоғамдық бақылауға қатыса аласыз, егер:
         - қоғамдық бақылау комиссия мүшесі болсаңыз – қызметтің айқындағымен қамтамасыз етеді;
         - кәсіптік қауымдастық мүшесі болсаңыз – стандарттарды қарастыру мен тарифтерді белгілеуге қатысу.
 
 
!!! Қызмет берушілер әрбір қызметкерге аударылған жарнаның бастапқы есебін жүргізуге және есеп айынан кейінгі айдың 15-ші жұлдызына дейін есеп пен аударымдар жөнінде мәліметті жарна төленген қызметкерлерге ұсынуға міндетті.
 Жарнаны төлеу үшін алынған ай сайынғы кіріс 15 ең төменгі жалақыдан астауы тиіс.
Баслық жарна есеп айынан келесі айдың  25-нен кеш емес аударылуы тиіс..
 
Жұмыссыз
 
Ø     Сізге жұмыс табу керек, себебі қызмет беруші Сіздің медициналық сақтандуыңызға төлем жүргізуіне;
Ø     Егер өздігінен Сіз жұмыс таба алмасаңыз, Сізге жұмыспен қамту органдарына жүгіне қажет, мұнда сізге  жұмыс орындарын ұсынады немесе жұмыссыз ретінд тіркеуге алады, бұл жағдайда Сізге мемлекет қаржы төлейді.
 
 
Жеке кәсіпкерлер, патент бойынша жұмыс істейтін тұлғалар, шаруа қожалығы қызметкерлері, нарықтағы  саудагерлер.
Жеке кәсіпкерлер, жеке нотариус, жеке сот орындаушылары, қорғаушылар, кәсіби медиаторлар жарнаны төлеуді және аударуды қор есебіне Мемлекеттік корпарация арқылы қаражат жеке өздерімен жүргізіледі:
1) жеке кәсіпкерлермен, жалпығы белгіленген салық салу  қолданылатын – кіріс төленген келесі айдың 25-не дейін;
2) өздерінің пайдаларына жеке кәсіпкерлер -  есеп айынан кейінгі айдың 25-не дейін;
3) арнайы салық тәртібін қолданатын шаруа қожалық немесе фермерлік шаруашылық, - Қазақстан Республикасының салық заңнамасында қарастырылған тәртіп пен мерзімде (жылдың 10 сәуірі мен 10 қарашасы);
4) патент негізінде арнайы салық тәртібін қолданатын жеке кәсіпкерлер – патенттің бағасын төлеу үшін  Қазақстан Республикасының салық заңнамасында қарастырылған мерзімде.
 
 
ЕГЕР ТӨЛЕМЕСЕ НЕ БОЛАДЫ?
 
Сіз МӘМС қатысушысы болмайсыз, және Сізде міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру шеңберінде медициналық көмекке қол жеткізу құқығы болмайды. Дегенмен, Сізге мемлекет кепілдік берген медициналық қызмет көлемін алуға болады, ол мыналарды қамтиды:
·     жедел жәрдем және санитарлық авиация;
·     әлеуметтік мәні бар аурулар кезіндегі және шұғыл жағдайлар кезіндегі медициналық көмек;
·     профилактикалық екпелер;
·     амбулаториялық дәрілік заттармен қамтуымен амбулаториялық – емханалық көмек көрсету (2020 жылға дейін).
 
Медициналық қызметтің қалған барлық түрлері осы санаттағы азаматтар үшін ақылы негізде көрсетіледі.

 
Сіздің ойларыңыз, сезімдеріңіз және денеңіз
— басты мақсатымыз
Наверх
Написать в чат
Сообщение сайта
Заказ обратного звонка
Жду звонка
Перезвонит первый освободившийся оператор.
Запись на прием
Записаться